سختی آب آشامیدنی و مقدار مطلوب آن در چه محدوده ای قرار دارد ؟

توجه به کیفیت آب‌ هایی که از آنها استفاده می‌کنیم بسیار مهم است . املاح موجود در آب خواص آن را تغییر می‌دهند . پس بررسی کیفیت آن برای شرب و سایر مصارف اهمیت دارد .درجات مختلفی برای سختی آب آشامیدنی وجود دارد که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.

مدت مطالعه :4 دقیقه

چرا کیفیت آب‌ اهمیت دارد؟

آب از حلال های مهم شیمیایی است و نمک های موجود بر بستر حرکت خود را در خود حل می‌کند. از این رو نوع و ترکیب نمکی ، غلظت آنها در آب و فعالیت شیمیایی آنها در آب معیارهایی برای اندازه گیری کیفیت آب هستند.

صنعتی شدن ، رشد شهر نشینی و کشاورزی فشرده باعث آلوده شدن آبراهه ها و آب های زیرزمینی شده‌اند . تصور اینکه منابع آب فراوان در دسترس ماست و این آب ها کیفیت لامتغیری دارند موجب شده امروزه با مشکل کمبود آب و کیفیت کم آب درگیر شویم .

بر اساس تخمین ها 72 میلیون نفر از انسان های کره زمین به آب شرب و تمیز دسترسی ندارند ومقدار سختی آب آشامیدنی برای این افراد زیاد است و 2/2 میلیارد نفر هم دسترسی به آب بهداشتی ندارند . این آمار نگران کننده و رو به افزایش است.

عوامل دخیل در کیفیت آب‌ شرب

ما در اینجا به دو دسته از عوامل اشاره می‌کنیم . عوامل فیزیکی که شامل موارد زیر است:

1. مواد جامد ته نشین شونده و معلق
2. مواد جامد محلول
3. رنگ
4. بو
5. درجه حرارت
6. مقدار باقی مانده خشک

مواد جامد ته نشین شونده

موادی که بعد از یک ساعت در ته قیف ایم هوف ته نشین شوند.

مواد جامد محلول

اگر مواد جامد در آب از یک صافی که اندازه سوراخ های آن 2/1 میکرو متر است عبور کنند جزء این دسته محسوب می‌شوند.

رنگ

بسیاری از رنگ های آب ناشی از مواد کلوئیدی آلی موجود در آب می‌باشند.

بو

دو علت موجب بوی آب می‌شود . یک مواد آلی درحال فساد و دیگری احیای سولفات ها با گاز سولفید هیدروژن توسط باکتری ها در چشمه های آب معدنی .

درجه حرارت

افزایش درج حرارت آب باعث افزایش واکنش های شیمیایی درون آن می‌شود . از طرفی افزایش دما باعث انحلال پذیری آب نسبت به جامدات و کمتر شدن آن نسبت به گاز ها می‌شود.

مقدار باقی مانده نمک خشک

اگر یک نمونه آب را از کاغذ صافی عبور دهیم و آب زلال به دست امده را حرارت دهیم . آن بعد از تبخیر کل آب در ته ظرف باقی می‌ماند نمک های خشک است . نکته: نمک های خشک را با علامت اختصاری TDS نمایش می‌دهند که عامل مهمی در سختی آب است.

عوامل شیمیایی که شامل موارد زیر است:

1. هدایت الکتریکی
2. نسبت جذب سدیم
3. PH
4. سختی کل آب
5. کربنات سدیم باقی مانده
6. آنیون ها و کاتیون ها
7. نیترات های آب های زیر زمینی
8. نیتریت
9. سولفات
10. فسفات

 توجه : از موارد شیمیایی فقط سختی کل را تعریف می‌کنیم

سختی کل آب آشامیدنی

یکی از شاخص های شیمیایی آب آشامیدنی سختی کل آن می‌باشد . سخنی آب در اثر وجود دو کاتیون کلسیم و منیزیم ایجاد می‌شود. سختی آب در آب های زیر زمینی مناطق گچی از 1000 (ml/L)  تجاوز می‌کند . در چشمه ها و رودخانه هل این مقدار بین 200 تا 300 متغیر است. بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی ختی آب شرب نباید از 500 تجاوز کند و حالت مطلوب ان کمتر از ۸۰ می‌یاشد . سختی اب در صنعت نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است . زیرا افزایش ان باعث کاهش کیفیت مواد تولیدی و آسیب به تجهیزات کارخانه ها می‌شود.

بررسی کیفیت آب‌ها از نظر شرب

آب اشامیدنی باید فاقد رنگ ،بو و طعم خاصی بوده و به لحاظ شیمیایی باید غلظت مواد محلول در محدوده مجاز باشد . تعیین این محدوده مجاز بر عهده سازمان بهداشت جهانی است . آب اشامیدنی باید از جنبه های مختلفی دارای کیفیت باشد ؛ مهمترین این ابعاد عبارتند از فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی . این سه دسته دارای ویژگی های خاص خود هستند که باید همه آنها رعایت شوند.

ویژگی های فیزیکی آب‌ها شرب

جدول زیر استاندارد ها فیزیکی آب شرب را نمایش می‌دهد ، این جدول بر اساس استاندارد های سازمان بهداشت جهانی تعریف شده است .

ویژگی های شیمیایی آب شرب ( سختی آب آشامیدنی )

در گزارشات هیدرولوژی برای طبقه بندی اب از نظر شرب از نمودار شولر استفاده می‌شود . جدول زیر براساس این نمودار تنظیم شده است :

مقادیر این جدول بر اساس میلی گرم بر لیتر است .

همانطور که در این مقاله مشاهده کردید سختی مطلوب آب با توجه به معیار های سازمان بهداشت جهانی معرفی شد . لازم است برای سلامت خودمان از این استاندارد ها پیروی کنیم تا دچار مشکلات نشویم و سلامتی خود را به خطر نیاندازیم.

برای کاهش میزان سختی آب میتوانید از رزین های کاتیونی و رزین های آنیونی استفاده کنید و یا اینکه با استفاده از فیلتر های ممبران سختی آب مصرفی خود را کاهش دهید .برای خرید رزین سختی گیر و خرید رزین آنیونی کلیک کنید.