لخته سازی | شرح فرایند لخته سازی در تصفیه آب

اولین گام فرایند شیمیایی تصفیه آب که بعد از فیلتراسیون اولیه صورت می‌گیرد ، فرایند لخته سازی و انعقاد است .

زمان مطالعه : 5دقیقه

شرح مختصر فرایند انعقاد و لخته سازی

هدف فرایند انعقاد و لخته سازی دو چیز است. اول آن که کدورت آب یا فاضلاب را از بین ببرد؛ می‌دانید که علت کدورت آب وجود مواد کلوئیدی در آن است . هدف دیگر نیز حذف مواد آلی در آب است ، این مواد دلیل رنگ های مختلف آب هستند .

در این مرحله از فرایند تصفیه آب و فاضلاب ما احتیاج به یک ته نشین سازی پس از مراحل انعقاد و لخته سازی داریم . که این موجب تکمیل دو عمل قبلی شده و آب را برای تصفیه به مرحله بعدی هدایت می‌کنند .

مقاله پیشنهادی :مقایسه روشهای پیشرفته تصفیه آب

مقاله پیشنهادی : تصفیه آب با رزین تبادل یونی | تصفیه آب با رزین چگونه صورت می‌گیرد؟

مواد کلوئیدی و فرایند انعقاد

مواد کلوئیدی همان ملکول هایی هستند که به علت دارا  بودن بار هم نوع به یک دیگر اجازه ته نشینی نمی‌دهند . می‌توان حدس زد بهترین راه برای ته نشینی آنها خنثی کردن است. مواد کلوئیدی اب بار منفی دارند به همین منظور از کاتیون های آلومینیوم و آهن برای لخته کردن آنها استفاده می‌شود.

در این مرحله دو دسته از مواد به آب اضافه می‌شوند . منعقد کننده ها شامل :

• سولفات آلومینیوم
• آلومینات سدیم
• سولفات فرو
• سولفات فریک
• کلرو فریک

دسته دیگر مواد کمک منعقد کننده هستند . هدف از اضافه کردن کمک منعقد کننده ها به آب ایجاد پل عرضی بین مواد کلوئیدی است . این کار موجب تسریع در ته نشینی می‌شود .

نکته: کمک منعقد کننده ها موجب گسترش PH بهینه می‌شوند.

لخته سازی چگونه انجام می‌شود؟

بعد از افزودن مواد منعقد کننده لازم است سوسپانسیون حاصل به آرامی مخلوط شود . در ظرف بزرگ فلوکولاسیون با تیغه های بزرگ اب را به آرامی هم می‌زنند تا بین مواد کلوئیدی و منعقد کننده سریع تر برخورد صورت گیرد و لخته های بزرگی تشکیل شود .

نکته : سرعت زیاد هم زدن باعث شکستن لخته ها می‌شود .

در نهایت نیز این مواد به حوضچه ته نشینی می‌روند تا از سیال جدا شوند .

ملاحظات در فرایند انعقاد و لخته سازی

توجه کنید که مواد منعقد کننده ممکن است اثرات مضر و غیر بهداشتی داشته باشند . هنگام استفاده از آنها باید مقدار کنترل شده را به آب اضافه کرد . تعیین این مقدار نیز بر اساس یک روش عامی به نام تست جار صورت می‌گیرد.

در ضمن باید در مرحله آب گیری از لجن از اختلاط دوباره آب و لجن جلوگیری کرد تا غلظت مواد منعقد کننده در اب زیاد نشود .

چه عواملی در انعقاد و لخته سازی موثر اند ؟

برای ته نشین شدن بیشترین مقدار ذرات و انجام لخته سازی به صورت بهینه عوامل زیر باید در نظر گرفته شوند :

• شدت اختلاط
• زمان اختلاط
• غلظت منعقد کننده
• غلظت کمک منعقد کننده
• غلظت مواد رنگی
• دمای آب
• PH آب
• غلظت مواد آلی
• غلظت مواد معدنی

شدت اختلاط

همان طور که در بالا اشاره شد در اثر هم زدن سریع فولک های تشکیل شده شکسته می‌شود.

مدت اختلاط

همان تاثر شدت اختلاط را دارا است . یعنی در اثر هم زدن طولانی مدت تیز پیوند های ایجاد شده می‌شکنند.

غلظت مواد منعقد کننده و کمک منعقد کننده

همان طور که اشاره شد غلظت این مواد باید کنترل شده باشد و بهترین روش بدست آوردن مقدار بهینه آن با توجه به شرایط آب ، استفاده از جارتست است.

دما آب

همان طور که می‌دانید افزایش دما باعث افزایش سرعت ملکول ها  شده و شدت برخورد آن ها با هم را افزایش می‌دهد . نتیجه این که باعث افزایش سرعت لخته سازی می‌شود.

غلظت مواد معدنی و آلی

تاثیر این دو عکس هم است . یعنی هر چه غلظت مواد معدنی (TDS) در آب بیشتر باشد به منعقد کننده کمتری نیاز است . برعکس در غلظت زیاد مواد آلی موجب افزایش نیاز به منعقد کننده می‌شود.

مقاله پیشنهادی :شاخص‌های اندازه گیری کیفیت آب را بشناسید.

سایر موارد نیز اثراتی جزئی بر مقدار مواد منعقد کننده دارند.

مرحله انعقاد و لخته سازی از مراحل کلیدی در تصفیه آب و فاضلاب به شمار می‌رود . همان طور که ملاحظه کردید این فرایند دارای اصولی مهم است که باید آنها را رعایت کرد تا کیفیت آب را به حد بهینه رسانید.