آشنایی با انواع شوری آب، خواص و کاربرد های آن‌

در این مقاله قصد داریم خیلی خلاصه انواع شوری آب را بررسی کرده و بفهمیم هر کدام چگونه تولید می شود ؟منابع هر کدام چیست و مصارف آن‌ها را بشناسیم .

زمان مورد نیاز برای مطالعه : ۳ دقیقه

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید آبی که از آن استفاده می کنیم به چه شکل‌هایی در کره زمین وجود دارد ؟ به این فکر کرده‌اید که از آب شور دریاها چه استفاده ای می شود کرد ؟ اصلا از نظر شوری آب به چند دسته تقسیم می شود ؟با ما همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم .

شوری و مقیاس آن

در اثر بارش باران مواد از همان ابتدا شروع به حل شدن در آب می کنن ( با درجه های مختلف حل شوندگی در آب) که به مرور هم مقدار این املاح در آب افزایش پیدا می کند . در همین راستا ما آب‌هایی به درجه های شوری متفاوت داریم . درجه شوری آن‌ها هم بر اساس غلظت این املاح در آب و بر حسب درجه ppt  تقسیم بندی می شود .

مطالعه مقاله شاخص کیفیت های آب می‌تواند مفید باشد .

از نمک های محلول در آب می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. سدیم کلرید
2. منیزیم سولفات
3. پتاسیم نیترات و
4. جوش شیرین

نکته: ppt  نشان می دهد چه اندازه نمک در حجم مشخصی از آب حل شده است . این مقیاس توسط دنیل هیل معرفی شده است .

شوری به معنای شور بودن یا وجود نمک های محلول در آب است . شوری موجب تغییر بعضی خواص آب خالص مثل فشار ، چگالی و ظرفیت گرمایی آب می شود . آب‌ها بر اساس درجه شوری در کره زمین به پنج دسته تقسیم می شوند . آب مقطر ، آب شیرین ، آب لب شور ، آب شور و شورگن. حال برویم و هر کدام  از انواع آب شور را جدا بررسی کنیم .

آب مقطر

اولین نوع از شوری اب را می‌توان در آب مقطر دید . آب مقطر همان آبی است که هیچ املاحی ندارد و غلظت نمک های آن صفر است . مثال معروف آن هم آب باران است .

نکته : البته آب باران هم در اثر حل شدن ملکول‌ها در هوا مقداری از حالت مقطر فاصله گرفته است و کاملا خالص نیست .

سه شیوه تولید آب مقطر وجود دارد

1. جوشاندن و تقطیر
2. عبور آب از روی رزین
3. استفاده از فیلتر های اسمز معکوس و نانو فیلتر

از موارد استفاده آب مقطر می توان به پزشکی و باتری های اسیدی اشاره کرد. آب مقطر پی اچ (PH) محدوده هفت دارد و همچنین رسانای خوبی برای الکتریسیته نیست . آب مقطر برای نوشیدن نیز به علت نداشتن مزه (نداشتن یون کلر) گوارا نیست .

آب شیرین

اگر غلظت املاح در آب کمتر از 0.5 ppt باشد به آن آب شیرین گویند .  آب شیرین از مهمترین منابع تجدید پذیر  در کره زمین است . از کاربرد های مهم آن می توان به آب آشامیدنی برای انسان و بسیاری از موجودات زنده برای ادامه حیات نام برد و همچنین از منابع مورد نیاز برای کشاورزی محسوب می شود .

از مهمترین منابع آب شیرین می توان به یخچال های کوهستانی و قطبی ، دریاها و دریاچه های آب شیرین و آب های زیر زمینی اشاره کرد

نکته : آب شیرین تنها 3 درصد از منابع آب در کره زمین را به خود اختصاص داده است و این زمین و ساکنانش را با خطر کمبود آب شرب مواجه ساخته است .

آب لب شور

اگر غلظت املاح آب بین 0.5-30 ppt  باشد به آن آب لب شور می گویند . در واقع این آب حاصل مخلوط شدن آب شیرین و شور است .

بیشتر در جایی که رودها به دریا می ریزند این آب به وجود می آید. این آب را به راحتی می توان به روش تصفیه اسمز معکوس به آب شیرین تبدیل کرد . شوری آب لب شور از آب شور کمتر و از آب شیرین بیشتر است .

نکته : آب دریای بالتیک و دریای سیاه از نوع لب شور است.

آب شور

بازه شوری آب اگر بین 30 – 50 ppt باشد به آن آب شور گوییم . مزه شوری آب به علت یون کلر می باشد اما این مزه تحت تاثیر کاتیون های آب است و بستگی به غلظت آن‌ها نیز دارد . از آب شور و لب شور می توان با تدابیر خاصی در کشاورزی استفاده کرد .

آب شور به علت داشتن نمک های محلول در درمان بعضی بیماری‌ها مثل بیماری های پوستی استفاده می شود . خوردن زیاد آب شور نیز می تواند برای بدن مضر باشد اما بعضی خواص درمانی برای شنا در آب شور شناخته شده است .

در مورد آب شور گن نیز اگر درجه شوری از 50 ppt بیشتر شود به آن شور گن گویند . بعضی از میکرو ارگانیسم‌ها می توانند در این آب حیات خود را حفظ کنند .

در کل منابع آب روی زمین به پنج دسته تقسیم می شود که هر کدام خواص و مصارف خاص خود را دارد . اما مسئله مهمی که انسان امروز با ان  رو به روست کمبود منابع آب شیرین است ، انسان تلاش کرده تا روش‌هایی را بیابد که آب های شور را تبدیل به آب شیرین کند .

پیشنهاد می‌شود مقاله تصفیه آب را بخوانید .