بوی بد آب چاه میتواند عوامل مختلفی داشته باشد که شایع ترین آن بوی گوگرد یا تخم مرغ گندیده حاصل از حضور باکتری سولفور در چاه آب است.
این پدیده میتواند نشانهی خطرات جدی برای سلامتی باشد و حتی در صورتی که این منشا بیخطر باشد همچنان ناخوشایند است
اما بوی بد آب چاه را چگونه رفع کنیم؟ در ادامه میخوانیم.
زمان لازم برای مطالعه ۳ دقیقه
بوی بد آب چاه چه عواملی دارد؟
بوی کلر یا وایتکس:
وجود میزان زیاد کلر در آب باعث ایجاد بوی بد در آب چاه میشود.
بوی ماهی، خاک یا کپک:
رشد باکتریها یا جلبکها همچنین وجود باریم و کادیم در چاه آب از عوامل دیگر ایجاد این بوی بد آب هستند.
بوی شبیه نفت، گازوئیل یا بنزین:
بوی شبیه بوی نفت در آب چاه میتواند بخاطر نشت مخزن سوخت زیرزمینی نزدیک چاه، فاضلاب کارخانجات و یا پسماندهای کشاورزی باشد هرچند این بو در موارد نادری مشاهده میشود اما میتواند ریسک زیادی برای سلامتی داشته باشد.
بوی تخم مرغ گندیده یا گوگرد:
وجود سولفور یا گاز هیدروژن سولفات (S2H) شایعترین دلیل بوی بد آب چاه است. عمل به وجود آورنده این بو میتواند واکنشهای طبیعی و پوسیدگی خاک و سنگ یا باکتری سولفور باشد. باکتری آهن و باکتری سولفور از سولفور و آهن به عنوان منبع انرژی استفاده میکنند و سولفات را تبدیل به گاز هیدروژن سولفات میکند. این باکتریهای بیخطر فقط در مکانهای کم اکسیژن مانند سیستمهای لوله کشی و چاههای زیرزمینی وجود دارند.
نکته: یکی از نشانههای وجود باکتری آهن در آب لجن قرمز/قهوهای رنگ است.
چطور آب را سختی زدایی کنیم؟
مشکلات سلامتی ناشی از بوی بد آب چاه چیست؟
بوی وایتکس یا کلر:
به غیر ایجاد بوی بود آب چاه و خشک کردن پوست بوی کلر ضرر دیگری ندارد.
بوی ماهی، خاک یا کپک:
هرچند ناخوشایند اما این بوی آب به ندرت نشان از وجود باکتریهای خطرناک یا آلودگی دارد.
بوی شبیه نفت، گازوئیل یا بنزین:
اگر متوجه شدید آب چاه بویی شبیه بوی سوخت دارد بلافاصله از نوشیدن آب دست بکشید وجود این بو در آب باعث کمخونی، افزایش خطر ابتلا به سرطان و ایجاد مشکلات کبد و کلیه میشود.
بوی گاز هیدروژن سولفات:
بوی تخم مرغ گندیده در آب چاه در میزان کم باعث: سردرد، خستگی، بیخوابی و التهاب چشم میشود.
در میزان متوسط باعث: حالت تهوع، استفراغ و مشکلات تنفسی میشود.گاز هیدروژن سولفات در میزان بالا حتی باعث به کما رفتن و مرگ هم میشود.
نکته: هرچند غلظت گاز هیدروژن سولفات در آب چاه معمولا کم و در محدوده 5-1 ppm است.
اما روشهای حذف بوی بد آب چاه کدامند؟
- کلر زنی:
پمپ تزریق کلر میتواند باکتری را بکشد و اگر همراه یک فیلتر کربنی باشد میتواند بوهای بد را از بین ببرد و بوی کلر هم باقی نماند.
2.پراکساید زنی:
همان سیستم یکسان پمپ تزریق کلر با فیلتر کربنی اما استفاده از هیدروژن پراکساید بجای کلر.
3.فیلتر کربنی:
رایج ترین روش از بین بردن بوی بد آب چاه استفاده از فیلتر کربنی یا فیلتر ذغال کربن است.
4.هوادهی:
در سیستمهای هوادهی هوا با فشار بسیار زیاد به آب تزریق میشود که میتواند بوی بد آب چاه را از بین ببرد.
5.گاز ازن:
هرچند پرهزینه اما تزریق گاز ازن زیر فشار بالا به آب یکی از موثرترین روشهای از بین بردن بوی بد آب است.
از بین بردن بوی بد آب در صنعت
در صنعت تصفیه آب و فاضلاب، کنترل بوی فاضلاب از بزرگترین چالش های تصفیه خانه ها است. عدم کنترل بوی بد آب می تواند منجر به مشکلات و دردسرهای زیاد، جریمه های سنگین بازرسی و اثر منفی بر سلامت کارکنان و کارمندان کارخانه ها و… بگذارد. حذف و یا تصفیه بوی بد آب به روش های مختلفی انجام می شوند که در ذیل به تفصیل به آن می پردازیم.
روش های حذف بوی بد آب در صنعت
حذف بو از فرایند های رایج به خصوص در صنایع آب و فاضلاب است . معمولا منشا بو در سیستم تصفیه فاضلاب بی هوازی دفع و فراوری لجن و مخازن فاضلاب است. برای کنترل و رفع بوی بد آب می توان از روش های مختلف استفاده کرد:
- روش های حذف(کنترل) بو شامل
- روش های فیزیکی -استفاده از رزین های جاذب
- شیمیایی
- بیولوژیکی
هر کدام از این روش ها با توجه به منبع تولید بو و غلظت آلاینده های مولد بو دارای معایب و مزایایی می باشند.
فیلتر و کنترل بو در صنعت آب و فاضلاب
در صورتی که تمامی جزئیات طراحی برای واحدهای مختلف رعایت شود، میزان تولید بو در سیستم های تصفیه ای به حداقل می رسد. به طور کلی موادی که در تصفیه خانه ها مولد بو هستند شامل گازهای غیرآلی تولیدی و همچنین ترکیبات آلی فرار می باشند. اکثر این مواد در اثر فرآیندهای بیولوژیکی صورت گرفته در تصفیه خانه ها تشکیل می شوند. یکی دیگر از دلایل بو گرفتن آب در تصفیه خانه ها، موجود آلاینده های صنعتی در فاضلاب است. فاضلاب برخی از صنایع مثل صنایع لبنی و چرم سازی به طور بالقوه دارای مشکل بو هستند.
در بین مواد آلی ترکیبات پروتئین دار باعث ایجاد مشکل بوی بد آب می شوند و همچنین در بین مواد غیر آلی موادی مثل آمونیاک و گوگرد تولید بو می کند.
روش های تصفیه بو – روش های حذف بوی آب و فاضلاب
به منظور کنترل بو ناشی از گازهای تولیدی می توان از روش های مختلفی استفاده کرد که این روش ها شامل روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی می باشد.
روش های فیزیکی کنترل ، حذف و تصفیه بو با استفاده از رزین جاذب
جذب سطحی: به منظور کاهش بوی ناشی از فاضلاب می توان ترکیبات مولد بو را از موادی مانند کربن فعال، ماسه و یا رزین های جاذب عبور داد.
روش های شیمیایی کنترل ، حذف و تصفیه بو
اکسیداسیون شیمیایی: به منظور فیلتر ترکیبات مولد بو می توان از مواد شیمیایی جهت اکسید کردن این ترکیبات استفاده کرد. کلر، ازن، هیدروژن پراکساید و پرمنگنات پتاسیم از رایج ترین مواد شیمیایی مورد استفاده جهت تصفیه بو است.
روش های بیولوژیکی کنترل ، حذف و تصفیه بو – بیوفیلتر
بیو فیلتر ها : در این روش با استفاده از بستر های مختلف به منظور رشد میکروارگانیسم ها باعث حذف ترکیبات مولد بو می شود. یکی از این نوع فیلترها همان صافی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب است. یک روش ساده تر به منظور تصفیه ترکیبات مولد بو استفاده از برجهای آکنده از مواد پلاستیکی به عنوان بستره است تا میکروارگانیسم ها با رشد روی این بستر بتوانند مواد مولد بو را حذف کنند. در روش استفاده از بیوفیلتر ها موادی مانند آمونیاک، هیدروژن سولفید و دی سولفیدها از جریان هوا حذف می شوند.
اسکرابر های زیستی : نحوه کار در این نوع اسکرابرها مانند بقیه انواع اسکرابر ها می باشد. در بعضی مقالات نحوه رشد میکروارگانیسم ها را به دو صورت معلق و چسبیده تعریف کرده اند. در این اسکرابرها دو فرآیند جذب و تجزیه زیستی در حال انجام است. در فرآیند جذب آلاینده هایی که به صورت گازی حضور دارند تبدیل به فاز مایع می شوند. در فرآیند تجزیه زیستی با فعالیت میکروارگانیسم ها مواد آلی مولد بو تجزیه می شوند.
extension.uga.edu extension.uga.edu