استفاده از رزین تبادل یونی؛افزایش بهره‌وری صنایع قند و شکر

رزین تبادل یونی، ماده‌ای است که به دلیل ویژگی‌های قدرتمند و کاربردی، در مصارف گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به ویژه در صنایع مواد غذایی و کشاورزی که کاربردهای فراوانی دارد. ویژگی اصلی رزین تبادل یونی، قدرت زیاد آن در جا به جا کردن یون‌هاست. دانه‌های پلیمری رزین، دو قطب ناهمنام دارند که هر قطب، در صورت فعال بودن، عملکرد متفاوتی در محیط خواهد داشت.

تبادل یون، در تولید محصولات مختلف، تصفیه، کاهش درجه سختی و جداسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین دلیل نیز رزین به کار برده می‌شود.

دانه‌های یونی چندین ویژگی بااهمیت دارند که موجب می‌شود رزین تبادل یونی در طیف گسترده‌ای از صنعت‌های مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر هستند:

قدرت تبادل یون

همانطور که پیشتر گفتیم، دلیل اصلی استفاده فراوان از رزین تبادل یونی در مصارف ممختلف، قدرتمندی بالا در جا به جایی یون است. دانه‌های زرد رنگ موجود در این ماده، در دو گروه آنیونی و کاتیونی قرار دارند. این مواد، یون‌های ناهمنام را با سرعت بسیار بالایی به خود جذب می‌کنند. به این شکل، بعضی خاصیت اسیدی پیدا می‌کنند و بعضی دیگر قلیایی می‌شوند.

احیای آسان

تبادل یون موجب می‌شود دانه‌های رزین با گذشت زمان، کارآمدی خود را از دست بدهند. در این شرایط باید آن‌ها را بازیابی و به اصطلاح احیا کرد. دانه‌های رزین به آسانی با استفاده از محلول آب و نمک احیا می‌شوند. عملیات احیا و بازیابی دانه‌های رزین به صرف هزینه بالا نیاز ندارد و به راحتی انجام می‌شود.

عدم تولید مواد جانبی مضر

یکی از مشکلات استفاده از مواد، تولید مواد جانبی یا گازهای خطرناک است. رزین تبادل یونی از این دست مشکلات مستثنی است و به کار بردن آن در صنایع مختلف، موجب تولید مواد جانبی مضر نمی‌شود و خطری ایجاد نمی‌کند. این ویژگی مهم یکی از دلایل کاربرد گسترده رزین تبادل یونی در صنایع مختلف است.

کاربرد رزین تبادل یونی در صنایع غذایی

رزین تبادل یونی و ویژگی‌های کارآمد آن در صنایع غذایی نیز کاربرد فراوانی دارد. این ویژگی‌ها موجب بهبود کیفیت رنگ، خالص‌سازی نوشیدنی‌ها، اسیدزدایی و غیره می‌شوند. دانه‌های رزین در برقراری واکنش قدرت بالایی دارند با استفاده از این ویژگی، می‌توان املاح و ناخالصی‌ها را جداسازی و پاکسازی نمود. همچنین رنگ زدایی و ارتقای کیفیت مواد غذایی را نیز به خوبی انجام می‌دهد.

دلایل کاربرد رزین تبادل یونی در صنایع غذایی

همان طور که در ابتدا اشاره کردیم؛ قطب‌های ناهمنام دانه‌های پلیمری رزین، هر یک عملکرد متفاوتی دارند که در صورت فعال شدن، واکنش نشان می‌دهند. به صورت کلی ذرات رزین، واکنش پذیری با قدرت بالا دارند و تبادل یون با محیط نیز در همین بستر انجام می‌شود.

در ادامه با دلایلی که موجب می‌شوند از رزین تبادل یونی در صنایع غذایی استفاده شود، آشنا می‌شویم:

در مواد غذایی، رنگ، بو و طعم دارای اهمیت بالایی هستند. با توجه به اهمیت این مساله، استفاده از دانه‌های رزین می‌تواند هر ترکیبی که موجب تاثیر منفی در رنگ، طعم و بوی ماده غذایی می‌شود را حذف کرد.

آب در صنایع غذایی پراستفاده و مهم است. با توجه به اینکه تصفیه آب با سایر مواد شیمیایی هزنیه بسیار بالایی دارد؛ استفاده از رزین می‌تواند هزینه‌های تصفیه آب مورد استفاده در کارخانجات مواد غذایی را تا حد بسیاری کاهش دهد.

با توجه به اهمیت سلامت مواد غذایی تولیدی، استفاده از رزین که هیچ ماده‌ی خطرناکی در پی واکنش‌های آن تولید نمی‌شود، می‌تواند سلامت ماده غذایی را تضمین کند. همچنین هیچ گونه گاز خطرناکی در پی واکنش‌های قطب‌های دانه‌های پلیمری رزین تولید نمی‌شود و آلودگی محیطی ایجاد نمی‌شود.

همچنین خاصیت رسوب زدایی رزین می‌تواند از آلوده شدن تجهیزات کارخانجات تولید مواد غذایی جلوگیری کند.

رزین می‌تواند املاح آب را حذف کرده و به اصطلاح درجه سختی آب را کم کند. این ویژگی می‌تواند کیفیت محصولات غذایی را در حد بسیار بالایی افزایش دهد.

استفاده از رزین در تولید قند و شکر

با توضیحاتی که در خصوص رزین تبادل یونی ارائه کردیم، حتما متوجه تاثیر بسیار مثبت این ماده در محصولات غذایی شده‌اید. قند و شکر محصولات پراستفاده در سفره غذایی مردم هستند. در ادامه به دلیل استفاده از رزین تبادل یونی برای تولید قند و شکر می‌پردازیم.

دانه‌های رزین با توجه به ویژگی‌هایی که دارند می‌توانند کیفیت و رنگ قند و شکر را ارتقا دهند. قند از چغندر، ذرت و نیشکر تولید می‌شود که موجب می‌شود ظاهری متفاوت پیدا کند. با توجه به اینکه سفید شدن محصول نهایی بسیار با اهمیت است، دانه‌های رزین تبادل یونی با استفاده از ویژگی جداسازی خود، ناخالصی‌ها و مواد آلی را حذف می‌کنند و رنگ محصول نهایی را بهبود می‌دهند.

قند برای بدن انسان لازم است اما به اندازه! برای اینکه از تاثیر نامطلوب قند و شکر روی سلامتی بدن کاسته شود، شیرین کننده‌های نشاسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. شکر تولید شده از برگ‌های استویا از انواع این شیرین کننده‌ها هستند که در فرآیند تولید آن، دانه‌های رزین وظیفه حذف مواد آلی و معدنی را بر عهده دارند.

در این فرآیند، تاثیر بالای رزین در حذف ناخالصی‌ها موجب خالص شدن گلیکوزیدها می‌شود و کیفیت محصول نهایی در حد بسیار بالایی افزایش می‌یابد.

رزین تبادل یونی نه تنها کیفیت محصولات عغذایی از جمله قند و شکر را ارتقا می‌دهد؛ بلکه تجهیزات مورد استفاده در تولید محصولات غذایی را نیز پاکسازی می‌کند و از ایجاد رسوب در دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند.

سخن پایانی

ویژگی‌های کارآمد رزین تبادل یونی، کاربرد این ماده را در صنایع مختلف به ویژه صنایع غذایی افزایش داده است. خاصیت جداسازی، رسوب گیری، ارتقای کیفیت، بهبود طعم، بو و رنگ مواد غذایی ارزش این ماده را بسیار بیشتر کرده‌اند. اینکه محصول نهایی تولید شده از نظر ظاهر، طعم، بو و رنگ در سطح بالایی از کیفیت باشد، نکته مهم در تولید مواد غذایی است.

در این میان صنعت تولید قند و شکر به دلیل اینکه باید رنگ سفید داشته باشند و همچنین از تاثیرات منفی آن بر سلامتی مصرف کنندگان کاسته شود، بهره بیشتری از رزین تبادل یونی می‌برند. این ماده منجر به ارتقای کیفیت قند و شکر در طعم، رنگ و بو می‎شود. می‌توانید با همکاری مشاوران و متخصصان این حوزه همچون ایران کنفتک، بهره‌روی متناسب و کاملی از ماده رزین تبادل یونی در زمینه فعالیت خود داشته باشید.