آیا کلمه آب سخت تا به حال به گوشتان خورده است؟ آیا از تاثیرات منفی آن به ویژه بر روی پوست و موی خود آگاهی دارید؟ در این مقاله درباره اینکه آب سخت چیست و چه تاثیراتی بر زندگی روزمره ما می گذارد، توضیح خواهیم داد.
سختی آب چیست؟
آب سخت آبی است که دارای حجم بالایی از مواد معدنی “سخت” مانند کلسیم و منیزیم است. این مواد همان موادی هستند که در کتری و لوله های بخار از خود اثر بر جای می گذارند. این مواد علاوه برآنکه به یکدیگر میچسبند، قابلیت این را دارند که به سطح لولههای آب شما نیز بچسبند.دو ماده به نام های کلسیم و منیزیم، باعث سخت شدن آب می شوند و همین امر باعث به وجود آمدن مشکلات بسیاری می شود. هنگامی که این دو ماده به هم می چسبند و با یکدیگر برخورد می کنند، به لوله های آب موجود در خانه شما نیز می چسبند و از آب استفاده کرده و باعث سختی آب می شوند. برای اینکه تشخیص بدهید آب سخت دارید یا نه باید این موارد را مشاهده نمایید: اگر آب مصرفی شما شامل ماده ای رسوب مانند که به رسوب آهک شناخته می شود و یا ماده گچ مانندی پیرامون شیرهای آب مشاهده می نمایید، احتمال اینکه شما آب سخت دارید، بسیار بالا می باشد.
معایب استفاده از آب سخت
- چرک ماندن لباسها پس از شستشو
- کف نکردن مناسب صابون و شامپو
- کاهش جریان آب
- ایجاد لکه بر ظروف آشپزخانه
- کاهش عملکرد دیگهای بخار
- افزایش هزینههای تعمیر و نگهداری سیستم لولهکشی خانه
- با وجود سختی بیش از اندازه آب، باعث بروز مشکلات گوارشی و به وجود آمدن سنگ کلیه می شود.
- آب سخت میتواند به تنهایی عامل اصلی ریزش مو و ایجاد انواع بیماری های پوستی در افراد باشد.
- ایجاد سوء هاضمه
- کدر کردن آب جوش
- گوارایی آب را کم میکند
- دیر شدن پخت و پز به ویژه در مورد حبوبات و سبزیجات
- سختی آب در واکنش با صابون، رسوبهایی ایجاد میکند که در منافذ پوست باقی می مانند و باعث زبری پوست میشوند
- ایجاد رسوب و اتلاف انرژی در لوله و دستگاههایی که آب گرم دارند.
- مصرف پاک کننده بیشتر برای شستشو.
مخاطرات آب سخت در استحمام:
- آب سخت باعث پوشش یک لایه سطحی از موها شده و رطوبت نفوذ به داخل تارهای مو را مانع میکند.
- املاح مثبتباری که در آب سخت وجود دارند، با بار الکتریکی منفی تارهای مو تداخل دارند و موجب خشکی و آسیب به موها میشوند.
- کلسیم موجود در آب سخت باعث سنگینی موها و شورهزدایی نامناسب موها میشود.
- نمکهای آهن باعث خشکی و شکنندگی موها و تشکیل خارش و خشکی پوست سر میشوند.
- مس باعث افت رنگ، از بین رفتن درخشندگی و وزش موها میشود.
- منیزیم به تنهایی همه این مشکلات را ایجاد میکند.
در نتیجه، آب سخت باعث آسیب به موها و پوست میشود و ممکن است باعث شکنندگی، ریزش مو، ایجاد حساسیت پوستی و تغییر شرایط موها شود.
آب سخت میتواند به پوست آسیب برساند:
- صابون یا شامپو با آب سخت به خوبی پاک نمیشوند و این باعث ایجاد حساسیت پوستی میشود.
- بقایای صابون بر روی پوست، باعث انسداد منافذ پوستی میشود و موجب ایجاد آکنه و جوشهای پوستی میشود.
- مواد معدنی در آب سخت پوست را خشک و آلوده میکنند.
- آب سخت خشکی پوست را به میزان دو برابر تشدید میکند.
- افراد مبتلا به بیماریهای پوستی مانند داءالصدف یا اگزما، با مجاورت آب سخت بیشتر از خشکی و التهاب پوست رنج میبرند.
- استفاده از کرمهای مرطوبکننده یا ضدآفتاب نمیتواند تأثیرات آب سخت را به طور کامل از بین ببرد.
- پوست صورت به خصوص حساسیت بیشتری دارد، بنابراین استفاده از آب تصفیهشده برای شستشوی صورت توصیه میشود.
بهتر است تا حد امکان از آب سخت برای مختلفیت پوست و مو جلوگیری کرده و از آب تصفیهشده یا روشهای ملایمتر برای شستشو استفاده کنید.
آب سختی با تشکیل رسوبات سفید در لولهها قابل تشخیص است. آزمون سادهای نیز وجود دارد؛ مقداری آب و صابون در بطری بریزید و تکان دهید. اگر کف نکرد، نشانه آب سخت است. برای تشخیص دقیقتر، به متخصص آب مشورت کنید یا نمونه آب را به آزمایشگاه ببرید. همچنین از نوار آزمایش سختی آب استفاده کنید، با قرار دادن آن در آب تغییر رنگ آن تغییر میکند. سختی آب با چگالی آب رابطه مستقیم دارد، آب سختتر چگالی بیشتری دارد.
جدول سختی انواع آب
نوع آب | میزان سختی(ppm) |
لوله کشی(شیر) | 100تا200 |
دریا | 15تا375 |
چاه | <1000 |
آزمایشگاه | <300 |
کشاورزی | 100تا150 |
چگونه از آسیبهای سختی آب جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از سختی آب، میتوانید این راهکارها را انجام دهید:
- استفاده از محصولات مخصوص: از شامپوها و نرمکنندههای مخصوص ضد سختی آب استفاده کنید. این محصولات مواد اضافی را از موها و پوست دور میکنند. همچنین پس از نرم کننده، از یک شامپو عمیق استفاده کنید تا از تغییر رنگ مو جلوگیری کنید.
- روشهای سنتی: اسپری کردن آبلیمو و سرکه میتواند به تسکین آسیب آب سخت بر موها کمک کند. این روشها میتوانند به موقتی بر آسیبها اثر گذار باشند.
- تصفیه آب: بهترین راه حل برای جلوگیری از آسیبهای سختی آب، استفاده از دستگاه تصفیه آب برای کل خانه است. این دستگاهها میتوانند آب را نرم کننده و از مواد معدنی اضافی پاک کنند.
- محدود کردن تماس با آب سخت: تا جای ممکن سعی کنید مدت زمان تماس با آب سخت را کاهش دهید. به عنوان مثال، مدت زمان دوش گرفتن را محدود کنید.
با این اقدامات، میتوانید از آسیبهای ناشی از آب سخت جلوگیری کنید و به موها و پوست خود مراقبت کنید.
چطور سختی آب را از بین ببریم؟
بهترین نوع سختی گیر آب برای کاهش سختی آب و حذف مواد معدنی به شرح زیر است:
1)استفاده از سختیگیر رزینی: این روش با استفاده از مادهای به نام رزین، یونهای سخت آب را جذب کرده و جایگزین مواد معدنی میکند. این روش با فرآیند تبادل یونی انجام میشود و به طور مؤثر سختی آب را کاهش میدهد.
2) استفاده از زئولیت(Zeolites): زئولیت یک نوع رزین طبیعی است که میتواند به عنوان تبادلکننده یون عمل کند. با جانشین کردن یونهای کلسیم و منیزیم آب با یونهای سدیم، سختی آب کاهش مییابد.
3) ترکیب روشها: استفاده توام از روشهای مختلف میتواند به کاهش سختی آب کمک کند، مثلاً استفاده از مواد شیمیایی در کنار استفاده از رزین یا زئولیت.
4)استفاده از نیروی مغناطیسی:در برخی موارد، از نیروی مغناطیسی برای جذب مواد معدنی و جلوگیری از تشکیل رسوب در آب استفاده میشود.
5)استفاده از رزین کاتیونی: رزینهای کاتیونی، به عنوان جاذبهای تبادل یونی در تصفیه آب، با گروههای کاتیونیک خود، یونهای مثبت مانند کلسیم و منیزیم را جذب کرده و سختی آب را به طور قابل توجهی کاهش میدهند. این اثر باعث بهبود کیفیت آب برای مصارف مختلف میشود. رزینهای کاتیونی با این توانایی بهبود و تنظیم کیفیت آب، نقش حیاتی در تصفیه و بهینهسازی استفادههای آب دارند.
برای انتخاب بهترین روش برای کاهش سختی آب، مشاوره با متخصص آب یا متخصص تصفیه آب میتواند کمک کننده باشد.
از مواد شیمیایی برای سختی زدایی آب
برای کاهش سختی آب و جدا کردن یونهای کلسیم و منیزیم، از مواد شیمیایی مختلف میتوان استفاده کرد:
1. آهک:استفاده از آب آهک یا شیر آهک برای کاهش سختی آب انجام میشود. در این روش، آهک با گاز CO2 آزاد در آب واکنش میدهد و به کربنات کلسیم تبدیل میشود. اما بیکربنات کلسیم در آب قابل انحلال است و میتواند میزان سختی آب را افزایش دهد.
2. کربنات سدیم (سودا): برای کاهش سختی کربناتی و غیر کربناتی آب، میتوان از کربنات سدیم (سودا) استفاده کرد. در این روش، یونهای کلسیم به کربنات کلسیم و یونهای منیزیم به هیدروکسید منیزیم تبدیل میشوند که از آب ته نشین و جدا میشوند.
3. هیدروکسید سدیم (قلیایی): به جای آهک یا کربنات سدیم، میتوان از هیدروکسید سدیم (قلیایی) برای کاهش سختی آب استفاده کرد.
4. کربنات باریم: برای آبهای سخت با سختی غیر کربناتی که حاوی مقادیر زیادی از سولفات کلسیم، منیزیم و سدیم هستند، میتوان از کربنات باریم استفاده کرد تا این نمکها به سولفات باریم و کربنات کلسیم تبدیل شوند.
5. فسفات سدیم (Na3PO4): فسفات سدیم نیز میتواند برای کاهش سختی آب مورد استفاده قرار گیرد. این ماده به جدا کردن یونهای کلسیم، منیزیم، منگنز و آهن از آب کمک میکند.
برای انجام عملیات سختیزدایی، رزینهای تبادل یونی یا سختیگیر رزینی نیز به کار میرود. این روشها با جذب یونهای سخت آب تا حدی از آب جدا کرده یا حذف میکنند.
در هر صورت، برای انتخاب بهترین روش سختی زدایی باید به نوع سختی آب و میزان یونهای مختلف در آن توجه کرده و با مشاوره از متخصصان تصفیه آب اقدام به انتخاب مناسبترین راه حل کنید.
برای خرید رزین سختی گیر و یا خرید رزین آنیونی کلیک کنید.